Van gelouterd politiek adviseur naar staatsvijand
Ulrike Guerot was kritisch op de Covidmaatregelen en nu de oorlog in Oekraïne. Dat kwam haar duur te staan.

Ulrike Guérot was decennialang een geziene studiogast bij de Duitse publieke omroep als het gaat om het becommentariëren van politieke kwesties, vooral als het Europa betrof. Als politiek wetenschapper gaf ze talrijke presentaties en lezingen. Ze adviseerde toppolitici zoals oud-voorzitter van de Europese Commissie Jacques Delors en was adviseur van de woordvoerder buitenlandse zaken van het machtige CDU. Maar toen haar mening over Corona en zeker over Oekraïne afweek van de voorgeschreven lezing, was het afgelopen met haar carrière. Een lot dat mondiaal duizenden wetenschappers en experts is overkomen.
Endspiel Europa
Met een van haar recentere boeken ‘Endspiel Europa‘ moest Ulrike Guérot toegeven daar haar gepassioneerde project Europa is mislukt. Teleurgesteld stelt zij in dit boek vast dat het project haar ‘Europese waarden’ heeft verloren, niet de zelfstandige positie heeft verkregen zoals beoogd en al helemaal geen nieuwe orde voor vrede en veiligheid in Europa tot stand heeft gebracht.
Het boek verscheen in oktober van 2022, het jaar dat Rusland in februari Oekraïne binnenviel. Haar teleurstelling was dan ook zeker gevoed door het onvermogen van Europa om deze oorlog te voorkomen, erger wellicht door gedragingen te hebben uitgelokt.
Aan het begin van het nieuwe millennium was zij directeur van het invloedrijke European Council on Foreign Relations, een belangrijke trans-Atlantische denktank. Guéro behoorde zonder voorbehoud tot wat je de Duitse politieke elite zou mogen noemen. De typering van een linkse intellectueel past haar ook. Of beter gezegd, paste haar ook.
Haar positie begon al scheuren te vertonen toen zijn kritiek uitte op het in Duitsland gevoerde Coronabeleid. Vooral de totalitaire aanpak stuitte haar tegen de borst. Het gemak waarmee ooit gegarandeerde vrijheden werden ingeperkt en de media meegingen in de voorgeschreven verhaallijn, schokte haar en gaf lucht aan haar zorgen. Haar opmerkingen ‘midden in de pandemie’ maakte haar van een gevierde expert en wetenschapper tot een problematische publieke figuur.
Niet haar doorwrochte artikelen werden mikpunt in de media, maar Guéro zelf. Al snel viel de term ‘complotdenker’, het ultieme label waardoor iemand niet meer serieus hoeft te worden genomen. In een beknopt boekje met de titel ‘Wer schweigt, stimmt zu‘ brengt zij haar zorgen over de stand van de democratie in haar land, begin 2022, onder woorden. Het boek werd een succes omdat het stem gaf aan wat honderdduizenden, wellicht miljoenen Duitsers voelden maar niet zagen verwoord in de grote media.
Het boekje werd de genadeklap voor haar loopbaan in de wetenschap. Ze was verbonden aan de Universiteit van Bonn waar zelfs studenten, toch de toekomstige kritische massa, haar begonnen te negeren. Ze liet zich niet bang maken en besloot om snel een nieuw boek uit te brengen, het bovengenoemde boek ‘Endspiel Europa’ dat in oktober van datzelfde jaar 2022 uitkwam. Hierin noemde ze de oorlog in Oekraïne een ‘proxy-oorlog’. Het boek zou haar de laatste boekingen voor lezingen kosten en kostte ook haar baan bij de Universiteit van Bonn onder het voorwendsel dat ze plagiaat zou hebben gepleegd.
Vrede in Europa kan alleen mét Rusland
Voor Guéro is het duidelijk: er zal geen rust komen op het Europese continent als er geen veiligheidsarchitectuur wordt ontwikkeld waar Rusland bij betrokken is, een gedachtegoed dat Rusland al vanaf de val van de Sovjet Unie uitdraagt. In de tijd van de toenmalige Europese leiders die de alles vernietigende Tweede Wereldoorlog hadden met gemaakt, zoals Duitse politici als Egon Bahr, Willy Brandt en Helmut Kohl, was dat een logische gedachte. Allen hebben ze familie en vrienden in de oorlog zien sneuvelen of gewond zien terugkomen. In die geest opereert Guéro ook.
Maar de tijden zijn veranderd. De huidige generatie leiders lijkt de Tweede Wereldoorlog vergeten te zijn en schrikt er niet voor terug om het avontuur opnieuw aan te gaan. In elk geval verbaal.
Toen Guéro kort na de Russische inval in Oekraïne in een televisieprogramma pleitte voor “vrede, dialoog en diplomatie” kreeg zijn hysterische reacties van de andere deelnemers aan het programma. Natuurlijk was zij daarmee meteen een Poetin verdediger. Vooraanstaande politici begonnen haar publieke aan te vallen.
Toen gebeurde er iets waarvan zij schrok:
“Op dat moment zou Guérot zelf hebben gelachen om beweringen als paranoïde fantasieën. Dat is totdat ze begin augustus 2022 een onverwacht telefoontje kreeg van een oude vriend die voor de BND, de Duitse inlichtingendienst, werkte. Hij stelde een ontmoeting voor, maar gaf haar opdracht haar telefoon thuis te laten. Wat hij te zeggen had klonk als iets uit een roman van Frederick Forsyth. “Je moet voorzichtig zijn, Ulrike”, zei hij tegen haar. “Je bent het doelwit. Ze willen je vernietigen.” Hij ging verder met te zeggen dat de recente bewerkingen op haar Wikipedia — pagina terug te voeren zijn op een handvol IP-adressen-allemaal gelegen aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, in Washington. De boodschap was onmiskenbaar: Guérot’s activisme had de aandacht getrokken van mensen hoog in de NAVO-kringen in Duitsland en daarbuiten.” (Bron)
Toch een vredesinitiatief
Vanuit haar gecancelde positie maakte ze nog een extra stap. Ze nam het initiatief tot het Europese Vredesproject. Daarbij riep Guéro Europeanen op om op 9 mei jl. om 17:00 uur het manifest in de publieke ruimte voor te lezen en daarvan opnamen te (laten) maken. Op de homepage van de website is op een kaart te zien waar de oproep gehoor heeft gekregen. De datum is gekozen omdat het dan precies 80 jaar geleden is dat de Tweede Wereldoorlog eindigde. Dat werd op veel plaatsen in Europa, waaronder Rusland, herdacht.
In het manifest maakt zij al direct een statement: “Vandaag, op 9 mei 2025 – precies 80 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa, die aan 60 miljoen mensen het leven kostte, waaronder 27 miljoen Sovjetburgers – verheffen wij, de burgers van Europa, onze stem! We schamen ons voor onze regeringen en de EU, die geen lering hebben getrokken uit de 20e eeuw. De EU, ooit bedacht als een vredesproject, is gecorrumpeerd en heeft zo de essentie van Europa verraden!”
Daar zit ook de grote teleurstelling van Guéro: het Europese project, dat de Europese volkeren zou beschermen tegen nieuwe oorlogen, blijkt als politieke tak van de door de VS beheerste NAVO juist oorlogen uit te lokken zoals zij met succes heeft gedaan in Oekraïne.
Het manifest spreekt zich ook uit tegen de verspreiding van leugens: “Wij, de burgers van Europa, samen met het European Peace Project, verzetten ons tegen de schaamteloze hypocrisie en leugens die vandaag – op de Dag van Europa – op officiële ceremonies en op publieke zenders worden verspreid.”
Voor de opstellers van het manifest is Oekraïne (net zoals Rusland) onderdeel van Europa: “Wij reiken de burgers van Oekraïne en Rusland de hand. Jullie maken deel uit van de Europese familie en we zijn ervan overtuigd dat we samen een vreedzame co-existentie op ons Euraziatisch continent kunnen organiseren. We hebben de beelden van de militaire begraafplaatsen op ons netvlies – van Volgograd tot Riga tot Lotharingen tot Simmerath tot Amersfoort. We zien de verse graven die zijn achtergelaten in deze zinloze oorlog in Oekraïne en Rusland. Terwijl de meeste EU-regeringen en de verantwoordelijken voor deze oorlog op de trommel slaan en ontkennen wat oorlog voor de bevolking betekent, hebben wij, de burgers, wél lessen uit de vorige eeuw getrokken: Europa, dat betekent “Nooit meer oorlog!”
Lees ook: Enemy of the state en bekijk onderstaand interview van Willem Engel met Ulrike Guéro.